Program wychowania przedszkolnego - Kocham przedszkole

Szczegółowe cele kształcenia i wychowania

Cele programu powinny wskazywać nauczycielowi kierunek działań umożliwiający realizację podstawowych zadań wychowania przedszkolnego, jakim jest wspomaganie rozwoju dziecka. Myślą przewodnią jest tu spojrzenie Anny Brzezińskiej, która podkreśla znaczenie rozwoju w edukacji dziecka i edukacji w rozwoju dziecka – wyznacza to nauczycielowi podstawowe zadanie, które można ująć jako wspieranie rozwoju, polegające na wielorakich działaniach prowadzących do powstawania zmian rozwojowych (zmian uniwersalnych, wspólnych i indywidualnych). Podejmowane działania w edukacji przedszkolnej powinny uwzględniać zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego dziecka, stosownie do jego potrzeb i możliwości, a w przypadku dzieci niepełnosprawnych – stosownie także do ich możliwości psychofizycznych i komunikacyjnych oraz tempa rozwoju psychofizycznego.

Cele kształcenia i wychowania w proponowanym programie zostały przypisane do czterech obszarów osiągnięć dziecka: fizycznego, emocjonalnego, społecznego i poznawczego. W ten sposób chcemy wykazać ich uniwersalność.

W odniesieniu do dziecka

1. Fizyczny obszar rozwoju dziecka

1. zgłasza potrzeby fizjologiczne, samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne
2. wykonuje czynności samoobsługowe: ubieranie się i rozbieranie, w tym czynności precyzyjne, np. zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł
3. spożywa posiłki z użyciem sztućców, nakrywa do stołu i sprząta po posiłku
4. komunikuje potrzebę ruchu, odpoczynku itp.
5. uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje rożne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne
6. inicjuje zabawy konstrukcyjne, majsterkuje, buduje, wykorzystując zabawki, materiały użytkowe, w tym materiał naturalny
7. wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przedmiotów jedną ręką i oburącz, małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania
8. wykonuje podstawowe ćwiczenia postawy ciała
9. wykazuje sprawność ciała i koordynację w stopniu pozwalającym na rozpoczęcie systematycznej nauki czynności złożonych, takich jak czytanie i pisanie

• • Jest samodzielne w czynnościach higienicznych i samoobsługowych
  • Dba o estetykę własnego wyglądu
  • Utrzymuje porządek w najbliższym otoczeniu
  • Doskonali swoją sprawność fizyczną
  • Posiada dobrą koordynację wzrokowo-ruchowo-słuchową w rożnych zabawach ruchowych w makro- i mikroprzestrzeni
  • Prawidłowo trzyma i posługuje się narzędziem pisarskim
  • Odwzorowuje znaki graficzne i literopodobne
  • Dokładnie, starannie i precyzyjnie wykonuje działania manualne
  • Ma dobrą koordynację wzrokowo-ruchową w rożnych sytuacjach w makro- i mikroprzestrzeni w odniesieniu do dziecka

2. Emocjonalny rozwój dziecka

1. rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem
2. szanuje emocje swoje i innych osób
3. przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych
4. przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu
5. rozstaje się z rodzicami bez lęku, ma świadomość, że rozstanie takie bywa dłuższe lub krótsze
6. rozróżnia emocje i uczucia przyjemne i nieprzyjemne, ma świadomość, że odczuwają i przeżywają je wszyscy ludzie
7. szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników
8. zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji
9. wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia
10. dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawia w stosunku do nich życzliwość i troskę
11. dostrzega emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej

• • Dostrzega i respektuje potrzeby innych
  • Dostrzega własną i innych indywidualność
  • Ma pozytywny obraz samego siebie
  • Nazywa własne emocje i wyraża je w rożnych formach aktywności
  • Określa własne potrzeby
  • Radzi sobie w trudnych życiowych sytuacjach
  • Rozumie różnice między dobrem a złem
  • Zachowuje właściwą postawę wobec świata przyrody
  • Jest odpowiedzialne za własne postępowanie

3. Społeczny rozwój dziecka

1. przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze
2. odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej, grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy sportowej
3. posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem, adresem;
4. używa zwrotów grzecznościowych podczas powitania, pożegnania, sytuacji wymagającej przeproszenia i przyjęcia konsekwencji swojego zachowania
5. ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku
6. nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi, np. szacunek do dzieci i dorosłych, szacunek do ojczyzny, życzliwość okazywana dzieciom i dorosłym – obowiązkowość, przyjaźń, radość
7. respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzebyobdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe
8. komunikuje się z dziećmi i osobami dorosłymi, wykorzystując komunikaty werbalne i pozawerbalne; 
   • Ma poczucie przynależności regionalnej i narodowej
   • Posiada wiedzę o sobie i swoich najbliższych
   • Przestrzega zasad współdziałania w grupiePrzestrzega zasad odnoszących się do poszanowania symboli narodowych
   • Rozumie znaczenie uniwersalnych wartości i norm w kontaktach społecznych
   • Dba o bezpieczeństwo własne i innychPrzestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w rożnych miejscach i sytuacjachZna zasady prawidłowego odżywiania się, wie, co powinno, a czego nie powinno jeść, i się do tego stosuje, w odniesieniu do dziecka
9. wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec innego dziecka, grupy

4. Rozwój poznawczy dziecka

1. wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego
2. wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach
3. odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych
4. rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności
5. odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych, układa historyjki obrazkowe, recytuje wierszyki, układa i rozwiązuje zagadki
6. wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne, uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom
7. eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwijając swoją wyobraźnię muzyczną; słucha, odtwarza i tworzy muzykę, śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzyki, dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały, muzykuje z użyciem instrumentów oraz innych źródeł dźwięku; śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu; wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne rożnymi środkami aktywności muzycznej; aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub rozpoznaje melodie, piosenki i pieśni, np. ważne dla wszystkich dzieci w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przedszkolaka (piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muzyki
   • Układa zdania i buduje dłuższe wypowiedzi
   • Mówi płynnie i poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym i leksykalno-semantycznym
   • Porozumiewa się z otoczeniem za pomocą werbalnych i pozawerbalnych środków wyrazu
   • Opowiada treści historyjek obrazkowych i utworów literackich
   • Tworzy własne opowiadania
   • Porównuje, klasyfikuje, tworzy analogie i abstrahuje
   • Rozumie przyczyny powstawania rożnych zdarzeń i sytuacji i próbuje przewidywać ich skutki
   • Jest gotowe do poznawania i podejmowania działań w rożnych obszarach
   • Wykorzystuje zdobyte wiadomości i umiejętności
   • Uważnie słucha i spostrzega
   • Rozumie informacje przedstawione w formie symboli i znaków umownych
   • Interesuje się książką, czytaniem i pisaniem
   • Potrafi odczytać proste teksty w obrębie poznanych liter
   • Uczestniczy w spektaklach, pokazach filmowych i koncertach, z zachowaniem obowiązujących kulturowo nor
   • Dzieli się wrażeniami z odbioru rożnych dzieł sztuki (muzyka, film, teatr, obraz, rzeźba)
   • Odgrywa role i wyraża emocje w rożnych formach ekspresji muzycznej, plastycznej, teatralnej i ruchowej
   • Porusza się zgodnie z rytmem melodii i odtwarza proste układy taneczne
   • Szanuje prace i wytwory własne oraz innych osób
   • Jest wrażliwe na piękno i ma poczucie estetyki
   • Zgodnie działa w grupie uczestnicząc w rożnych formach twórczej ekspresji
   • Szacuje liczebność, miarę i masę
   • Posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi
   • Umie poprawnie liczyć w zakresie własnych możliwości
   • Ustala wynik dodawania i odejmowania w konkretnym działaniu, w zakresie własnych możliwości
   • Tworzy zbiory według cech jakościowych
   • Określa równoliczność zbiorów
   • Orientuje się w schemacie ciała
   • Ró żnicuje stronę lewą i prawą
   • Orientuje się w przestrzeni
   • Określa położenie przedmiotów i wskazuje kierunki
   • Określa własności podstawowych fi gur geometrycznych (koło, kwadrat, trójkąt) i wybranych brył (kula, sześcian, walec)
   • Dostrzega symetrię w obiektach
   • Rozumie rytmiczną organizację czasu i przestrzeni
   • Zna i nazywa znaki drogowe, wyjaśnia ich znaczenie w odniesieniu do właściwego przestrzegania podstawowych przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do dziecka
8. wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, ołówkiem, mazakiem itp., tworzy proste i złożone znaki, nadając im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr, kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie, samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku graficznego, litery i innych w przestrzeni sieci kwadratowej lub liniatury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru
9. czyta obrazy, wyodrębnia i nazywa ich elementy, nazywa symbole i znaki znajdujące się w otoczeniu, wyjaśnia ich znaczenie
10. wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej
11. wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę
12. klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt)
13. eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but
14. określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą
15. przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego
16. posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu np. wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem, w tym nazwami pór roku, nazwami dni tygodnia i miesięcy
    • Interesuje się środowiskiem przyrodniczym
    • Obserwuje zjawiska występujące w przyrodzie
    • Wyciąga i formułuje wnioski z przeprowadzonych eksperymentów przyrodniczych
    • Zachowuje się stosownie do rożnych zjawisk atmosferycznych
    • Zna i stosuje się do zasad związanych z ochroną przyrody
    • Jest świadomy roli przyrody w życiu człowieka
    • Zachowuje właściwą postawę wobec świata przyrody
    • Ma poczucie przynależności regionalnej lub narodowej lub etnicznej
    • Dostrzega różnice w języku obcym i ojczystym
    • Słucha prostych wierszyków, rymowanek, bajek, piosenek i opowiadań
    • Rozumie słowa i frazy w innym języku
    • Używa słownictwa w obszarze języka funkcjonalnego i sytuacyjnego z najbliższego otoczenia w odniesieniu dziecka
17. rozpoznaje modele monet i banknotów o niskich nominałach, porządkuje je, rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym
18. posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych, np. tęcza, deszcz, burza, opadanie liści z drzew, sezonowa wędrówka ptaków, kwitnienie drzew, zamarzanie wody, dotyczącymi życia zwierząt, roślin, ludzi w środowisku przyrodniczym, korzystania z dóbr przyrody, np. grzybów, owoców, ziół
19. podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.
20. wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód
21. rozumie bardzo proste polecenia w języku obcym nowożytnym i reaguje na nie; uczestniczy w zabawach, np. muzycznych, ruchowych, plastycznych, konstrukcyjnych, teatralnych; używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie dla danej zabawy lub innych podejmowanych czynności; powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki w grupie; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane np. obrazkami, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami
22. reaguje na proste polecenie w języku mniejszości narodowej lub etnicznej, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem; zna godło (symbol) swojej wspólnoty narodowej lub etnicznej
23. reaguje na proste polecenie w języku regionalnym – kaszubskim, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem, zna godło (symbol) swojej wspólnoty regionalnej – kaszubskiej